Samenvatting & conclusie
Samenvatting & conclusie

Samenvatting

Op deze pagina beschrijven we de belangrijkste resultaten van het onderzoek uit 2023 onder leerlingen van het basisonderwijs groep 7 en 8 en scholieren van 12 tot en met 16 jaar in het voortgezet onderwijs. Lees hier meer over hoe het onderzoek is uitgevoerd.  

Op deze pagina

Is het middelengebruik in 2023 veranderd vergeleken met eerdere jaren?

  • In 2023 is het gebruik van alcohol en lachgas onder scholieren van 12 tot en met 16 jaar gedaald vergeleken met eerdere jaren. Na een jarenlange daling is het roken onder scholieren sinds 2017 niet verder gedaald. Verder is het gebruik van cannabis gedaald vergeleken met 2003, maar niet veranderd vergeleken met 2019 en 2021. Het percentage scholieren dat ooit XTC heeft gebruikt is tussen 2003 en 2023 ongeveer gelijk gebleven. Alleen in 2017 vond een tijdelijke daling plaats.  
  • Lees meer over roken, vapen, alcohol drinken en het gebruik van snus, waterpijp, cannabis, lachgas en XTC en andere drugs in 2023 en eerdere jaren.

Zijn er verschillen in middelengebruik tussen groepen?

  • Sommige groepen scholieren gebruiken meer middelen dan anderen. Zo roken en vapen meisjes vaker dan jongens. Ook neemt het gebruik van middelen toe met de leeftijd. Verder hebben Vmbo-scholieren meer ervaring met roken en gebruik van cannabis dan Vwo-scholieren. En scholieren met een Nederlandse herkomst hebben meer ervaring met roken en alcohol drinken dan scholieren met een niet-Nederlandse herkomst.

Is het problematisch sociale mediagebruik en gamen in 2023 veranderd vergeleken met eerdere jaren?

  • Problematisch sociale mediagebruik onder scholieren van 12 t/m 16 jaar is toegenomen tussen 2019 en 2021, en is sinds 2023 niet significant veranderd. Ook het problematisch gamen had een piek in 2021 maar is in 2023 afgenomen. Lees hier meer over mogelijke verklaringen.

Hoeveel scholieren van 12 t/m 16 jaar gokken online voor geld?

  • Bijna één op de vijftien (6,7%) 12- t/m 16-jarige scholieren in het voortgezet onderwijs heeft in het laatste jaar online gegokt voor geld. Jongens doen dit vaker dan meisjes.
  • Lees meer over gokken onder scholieren van 12 t/m 16 jaar.

Hoe gaat het met de mentale gezondheid van scholieren van 12 t/m 16 jaar?

Hoe gaat het met leerlingen in het basisonderwijs?

  • Van de leerlingen van groep 7 en 8 in het basisonderwijs heeft in 2023 10,3% ooit alcohol gedronken en 1,4% heeft ooit gerookt. Dit is vergelijkbaar met 2019. In 2023 heeft 8,2% van de leerlingen ooit een vape gebruikt. Dit is hoger dan in 2019.
  • Van de leerlingen gebruikt 64,1% dagelijks of bijna dagelijks sociale media en gamet 45,2% (bijna) dagelijks.
  • Leerlingen in het basisonderwijs zijn over het algemeen tevreden over hun leven. Zij geven hun leven gemiddeld een 8,1.
  • Lees hier meer over de leerlingen van groep 7 en 8 in het basisonderwijs.

Methodewijziging
In 2023 zijn er een aantal veranderingen geweest in de vragenlijst en de manier waarop deze is afgenomen. Dit kan invloed hebben gehad op de resultaten. De uitkomsten van 2023 en de vergelijkingen met eerdere jaren moeten daarom voorzichtig worden geïnterpreteerd (Lees meer).

Begrippen
Ooit: tenminste 1 keer gebruikt in het hele leven.
Laatste jaar: gebruikt in het jaar voorafgaand aan het onderzoek.
Laatste maand: gebruikt in de maand voorafgaand aan het onderzoek.

Aanvullende informatie

Hoe te verwijzen

    Rombouts, M., Morren, K., van Dorsselaer, S., Tuithof, M., Monshouwer, K. Peilstationsonderzoek Scholieren 2023. Samenvatting & conclusie.
    .
    Geraadpleegd op: 01 december 2024. Trimbos-instituut, Utrecht.