Roken
Roken

Meer over scholieren die roken

Op deze pagina wordt meer informatie gegeven over de leerlingen van 12 tot en met 16 jaar die in de laatste maand hebben gerookt.

Lees aan het einde van deze pagina meer over gebruikte begrippen en methodewijziging.

Gemiddeld aantal sigaretten

Van alle leerlingen van 12 tot en met 16 jaar die in de laatste maand hebben gerookt (8,5%), heeft ruim een derde (38,6%) gemiddeld minder dan één sigaret per dag gerookt. Ongeveer de helft (51,1%) rookte gemiddeld 1 t/m 6 sigaretten per dag en één op de tien leerlingen (10,4%) rookte 7 of meer sigaretten per dag. Meer jongens dan meisjes roken 7 of meer sigaretten per dag maar het verschil is niet significant.

Scholieren die dagelijks roken, roken gemiddeld 5,3 sigaretten per dag. Jongens (5,3) roken ongeveer net zoveel als meisjes (5,0).

Hoe komen scholieren aan sigaretten?

Tabaksproducten mogen wettelijk gezien alleen verkocht worden aan volwassenen van 18 jaar en ouder. Toch zegt 20,6% van de scholieren die in de laatste maand hebben gerookt dat zij hun sigaretten/shag meestal zelf kopen. Dit zijn meer jongens (30,0%) dan meisjes (12,5%; zie tabel hieronder). Drie op de vijf scholieren (61,8%) krijgt het meestal van anderen. Een op de vijf (20,6%) laat het meestal door anderen kopen.

Het percentage leerlingen dat sigaretten meestal zelf koopt is in 2023 (20,6%) hoger dan in 2019 (16,5%), maar lager dan in 2015 (28,6%).

Aan de leerlingen die meestal zelf sigaretten kopen is vervolgens gevraagd waar zij die dan meestal kopen (meerdere antwoorden mogelijk). De supermarkt en de tabakswinkel werden het vaakst genoemd. Gevolgd door de benzinepomp, online en tijdschriftenwinkel.

*Niet uitgevraagd in 2023 omdat er een verbod geldt op sigarettenautomaten en de verkoop van tabak vanachter de bar in horeca met een alcoholvergunning.

Zijn scholieren van plan te stoppen met roken?

Van de scholieren die in de laatste maand hebben gerookt, zegt één op de vijf (20,4%) binnen één maand van plan te zijn om te stoppen met roken en is 12,7% binnen zes maanden dit van plan. Nog eens 40,6% is van plan ooit te stoppen maar niet binnen zes maanden. Ruim een kwart van de scholieren (26,4%) geeft aan niet van plan te zijn om te stoppen met roken. Meer jongens (32,0%) dan meisjes (20,0%) willen niet stoppen met roken. Vergeleken met 2019 geeft in 2023 een vergelijkbaar percentage leerlingen aan van plan te zijn te stoppen met roken. In 2023 zijn echter minder leerlingen van plan dat binnen 1 maand te doen.

Roken en vapen

Van alle leerlingen van 12 t/m 16 jaar zegt 3,8% dagelijks te roken óf te vapen en 1,2% doet dit dagelijks allebei. Dat betekent dat 5,0% van alle leerlingen dagelijks rookt en/of vapet. Van de leerlingen die dagelijks rookt, gebruikt meer dan de helft (54,0%) ook dagelijks een vape.

Van alle leerlingen geeft 8,7% van de leerlingen aan in laatste maand gerookt óf gevaped te hebben, en 7,0% heeft dit beide gedaan. Dit betekent dat in totaal bijna één op de zes (15,7%) 12 t/m 16-jarigen in de laatste maand heeft gerookt en/of gevaped. Ook zien we dat meer dan acht op de tien (84,5%) leerlingen die in de laatste maand heeft gerookt, ook in de laatste maand een vape heeft gebruikt. Aan leerlingen is niet gevraagd wat ze eerst gebruikten: vapes of sigaretten. Lees hier meer over vapen onder scholieren.

Methodewijziging
In 2023 zijn er een aantal veranderingen geweest in de vragenlijst en de manier waarop deze is afgenomen. Dit kan invloed hebben gehad op de resultaten. De uitkomsten van 2023 en de vergelijkingen met eerdere jaren moeten daarom voorzichtig worden geïnterpreteerd (Lees meer).

Begrippen
Ooit: tenminste 1 keer gebruikt in het hele leven.
Laatste maand: gebruikt in de maand voorafgaand aan het onderzoek.

Aanvullende informatie

Hoe te verwijzen

    Rombouts, M., Morren, K., van Dorsselaer, S., Tuithof, M., Monshouwer, K. Peilstationsonderzoek Scholieren 2023. Roken.
    .
    Geraadpleegd op: 01 december 2024. Trimbos-instituut, Utrecht.