Trends in zorggebruik tussen 2007-2009 (NEMESIS-2) en 2019-2022 (NEMESIS-3) zijn onderzocht met gewogen data van de eerste metingen van beide studies (zie ook over NEMESIS). Bij beide studies kijken we naar het zorggebruik vanwege psychische problemen of alcohol-of drugsproblemen in de afgelopen 12 maanden (hierna omschreven als zorg vanwege psychische problemen). We beperken ons tot volwassenen van 18-64 jaar, omdat deze leeftijdsgroep aan beide studies deelnam.1
Snel naar:
Totale bevolking
Het gebruik van AGZ nam toe van 9% in 2007-2009 naar 15% in 2019-2022. Dat geldt ook voor het gebruik van de GGZ: dit nam in dezelfde periode toe van 6% naar 10%. Het medicatiegebruik nam toe van 6% naar 7%. Deze toenames zijn significant, ook als we rekening houden met veranderingen in demografische kenmerken in de bevolking over de tijd. Als we ook rekening houden met de toename van de aanwezigheid van een psychische aandoening over de tijd, dan is alleen de toename in het medicatiegebruik niet langer significant. Het gebruik van de AGZ en GGZ nemen dan dus nog altijd significant toe. Dat betekent dat de toename in het zorggebruik niet verklaard wordt door de toename in het vóórkomen van een psychische aandoening tussen 2007-2009 en 2019-2022. De resultaten van de logistische regressie-analyses waar deze significanties op gebaseerd zijn staan in de bijlagetabel.
Demografische kenmerken
Hieronder wordt beschreven of de trends in het zorggebruik (AGZ, GGZ of beide) verschillend zijn voor bepaalde demografische groepen. Verschillen die hieronder uitgelicht worden zijn significant. Er werden geen verschillen in trends gevonden naar leeftijd, opleiding, wel of niet met een partner wonen en wel of niet in een stedelijk gebied wonen. Dit betekent dat de toename in het zorggebruik voor al deze groepen ongeveer gelijk was.
Geslacht
In 2007-2009 had vanwege psychische problemen 12% van de vrouwen in de afgelopen 12 maanden zorg gebruikt (AGZ of GGZ), in 2019-2022 was dit toegenomen naar 22% van de vrouwen. Deze toename was sterker bij vrouwen vergeleken met die bij mannen (zie figuur). De sterkere toename bij vrouwen blijft ook bestaan als we controleren voor veranderingen in demografische kenmerken en in het vóórkomen van een psychische aandoening in de bevolking over de tijd.
Werksituatie
Bij volwassenen zonder betaald werk verdubbelde het zorggebruik van 16% in 2007-2009 (NEMESIS-2) naar 29% in 2019-2022 (NEMESIS-3). Deze toename was beduidend sterker dan de toename die bij volwassenen met betaald werk werd gevonden (zie figuur). Dit verschil wordt weer niet verklaard doordat er over de tijd veranderingen hebben plaatsgevonden in de bevolkingsopbouw en in het vóórkomen van een psychische aandoening in de bevolking.
Referenties
- 1.Ten Have M, Tuithof M, van Dorsselaer S, Schouten F, Luik AI, de Graaf R. Prevalence and trends of common mental disorders from 2007-2009 to 2019-2022: results from the Netherlands Mental Health Survey and Incidence Studies (NEMESIS), including comparison of prevalence rates before vs. during the COVID-19 pandemic. Vol. 22, World psychiatry : official journal of the World Psychiatric Association (WPA). 2023. p. 275–285.