Basisonderwijs
Basisonderwijs

Mentale gezondheid en schoolbeleving

Op deze pagina beschrijven we hoe het staat met de mentale gezondheid en schoolbeleving van leerlingen van groep 7 en 8 in het basisonderwijs. Ook beschrijven we of er verschillen zijn tussen jongens en meisjes en vergelijken we indien mogelijk de cijfers met eerdere jaren. De cijfers worden niet vergeleken met het HBSC-onderzoek uit 2017 en 2021, omdat het HBSC-onderzoek alleen gaat over leerlingen van groep 8.

Lees aan het einde van deze pagina meer over gebruikte begrippen.

Levenstevredenheid

Leerlingen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs zijn over het algemeen tevreden over hun leven en geven hun leven een 8,1. Gemiddeld geven jongens een hoger cijfer voor hun leven (8,4) dan meisjes (7,8). De levenstevredenheid onder leerlingen van groep 7 en 8 is de laatste 20 jaar ongeveer hetzelfde gebleven.

Eenzaamheid

Bijna een op de tien leerlingen van groep 7 en 8 (8,1%) heeft zich in het afgelopen jaar meestal of altijd eenzaam gevoeld. Dit zijn meer meisjes (11,1%) dan jongens (5,2%).

Mentale problemen

Aan leerlingen van groep 7 en 8  zijn een aantal stellingen over hun gedrag en gevoelens voorgelegd over het laatste half jaar, waaruit vijf verschillende probleemschalen zijn afgeleid. Hier beschrijven we de volgende mentale problemen: emotionele problemen, gedragsproblemen, hyperactiviteit/ aandachtsproblemen, problemen met leeftijdsgenoten en totale problemen ​1​.

Ruim een kwart van de leerlingen (28,0%) rapporteert problemen met hyperactiviteit of aandacht. Ongeveer een op de vijf rapporteert gedragsproblemen (19,3%) of emotionele problemen (17,1%) en een kleiner percentage rapporteert problemen met leeftijdsgenoten (14,2%). Voornamelijk op gebied van emotionele problemen zijn de verschillen tussen meisjes (23,3%) en jongens (11,1%) groot. Het percentage leerlingen dat emotionele problemen ervaart is toegenomen tussen 2019 (12,5%) en 2023 (17,1%). De andere mentale problemen zijn niet uitgevraagd in 2019 en daarvoor kan dus geen vergelijking worden gemaakt.

Schoolbeleving en druk door schoolwerk

De meeste leerlingen van groep 7 en 8 (86,7%) vinden school een beetje of heel leuk. Wel ervaart 14,6% van de leerlingen (best) veel druk door schoolwerk. Dit is meer dan in 2019 (9,4%). Er zijn geen verschillen tussen jongens en meisjes.

Begrippen
Strength and Difficulties Questionnaire (SDQ): stellingen over het gedrag en gevoelens van leerlingen over het laatste half jaar. De stellingen zijn onderverdeeld in verschillende mentale problemen: emotionele problemengedragsproblemen, hyperactiviteit/ aandachtsproblemen, problemen met leeftijdsgenoten en totale problemen (som van de vier hiervoor genoemde mentale problemen).

  1. 1.
    Goodman R, Meltzer H, Bailey V. The strengths and difficulties questionnaire: A pilot study on the validity of the self-report version. Vol. 7, European Child and Adolescent Psychiatry. Springer; 1998. p. 125–130.

Aanvullende informatie

Hoe te verwijzen

    Rombouts, M., Morren, K., van Dorsselaer, S., Tuithof, M., Monshouwer, K. Peilstationsonderzoek Scholieren 2023. Basisonderwijs.
    .
    Geraadpleegd op: 16 november 2024. Trimbos-instituut, Utrecht.